Κυτταρίτιδα
ΕΙΣΑΓΩΓΗ
Η κυτταρίτιδα αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο που απασχολεί μεγάλο αριθμό γυναικών, ανεξαρτήτως ηλικίας και βάρους. Τι ακριβώς όμως εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε αυτόν τον όρο;
Πολλοί επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να ορίσουν την κυτταρίτιδα , δίνοντας της κατά διαστήματα και διαφορετικά ονόματα όπως «κυτταραλγία»(cellualgie), «ινωσίτιδα»(fibrositis),«ρευματισμός μαλακών μορίων», «πολυκυτταρίτιδα» και «δερμοπολυκυτταρίτιδα» (panniculose, panniculitis,dermopanniculosis).Ο όρος που έχει επικρατήσει στις μέρες μας είναι «κυτταρίτιδα»,ο οποίος αποδίδει τον αγγλικό όρο cellulite.
Κατά τον γιατρό Le Corau De Tromelin, «κυτταρίτιδα είναι μια παθολογική κατάσταση των δερματικών και υποδόριων ιστών,οι οποίοι χαρακτηρίζονται κλινικά από μία οιδηματώδη διήθηση,η οποία έχει ανώμαλη υφή και οφείλεται σε δύο αίτια : αφενός σε οίδημα που εισβάλλει στα μεσοδιαστήματα του συνδετικού ιστού και αφετέρου σε συρρίκνωση των λιπωδών κυττάρων και των λεμφαγγείων».
Κατά τον γιατρό Κουγιάγκα, «εάν η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα διαταραχής της λειτουργίας του λιπώδους ιστού και του κακού μεταβολισμού του σωματικού λίπους,η κυτταρίτιδα είναι το αποτέλεσμα της διαταραχής του συνδετικού ιστού και του κακού μεταβολισμού των συστατικών της θεμέλιας ουσίας,και ειδικά του νερού,λόγω διαταραχής του μηχανισμού πολυμερισμού και αποπολυμερισμού των πολυσακχαριτών».
Σύμφωνα με κάποιους άλλους γιατρούς η κυτταρίτιδα είναι το αποτέλεσμα διαταραχής της ορμονικής λειτουργίας,της φλεβικής και της αγγειακής παροχέτευσης με αποτέλεσμα την αύξηση της κατακράτησης ύδατος και άχρηστων μεταβολικών προúόντων στο μεσοκυττάριο χώρο.
Σήμερα η κυτταρίτιδα είναι γνωστη σαν «εντοπισμένη λιπο-δυστροφία»,δηλαδή ως περιοχική διαταραχή της κατανομής του λίπους στον υποδόριο ιστό,η οποία έχει ως συνέπεια την πρόκληση διατροφικών διαταραχών στα δομικά στοιχεία του χορίου και του υποδόριου ιστού.
Χαρακτηριστικά στοιχεία της κυτταρίτιδας :
· Η κυτταρίτιδα δεν είναι απλά μία αύξηση του τοπικού λίπους γιατί ακόμα και λεπτές γυναίκες παρουσιάζουν κυτταρίτιδα.
· Η κυτταρίτιδα παρουσιάζει τυπικές δερματικές αλλοιώσεις,που δεν μοιάζουν με καμία άλλη ασθένεια.
· Η κυτταρίτιδα πολλές φορές συμβαδίζει με την παχυσαρκία,πάντα όμως πρέπει να διαχωρίζεται η μία από την άλλη.
· Η κυτταρίτιδα, όταν είναι σε προχωρημένο στάδιο,μπορεί να είναι επώδυνη.
· Η κυτταρίτιδα περιορίζει την τοπική φυσιολογική λειτουργία των διαφόρων συστατικών του δέρματος.
· Η κυτταρίτιδα δημιουργεί ψυχολογικά προβλήματα σε μεγάλο αριθμό γυναικών.
Σύμφωνα με τα παραπάνω και δεδομένου πως η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ονομάζει ασθένεια κάθε διαταραχή της σωματικής, κοινωνικής και ψυχικής ευεξίας,η κυτταρίτιδα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως ασθένεια.
ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κυτταρίτιδα αναπτύσσεται σε περίπτωση καταστροφής του λιπώδους ιστού.Τρεις παράγοντες έχουν θεωρηθεί υπεύθυνοι για αυτό :η ανεπαρκής παροχή αίματος μέσω της μικροκυκλοφορίας,η ανεπαρκής φλεβική αλλά και λεμφική παροχέτευση.
Διαταραχή της μικροκυκλοφορίας σημαίνει πως το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά δεν μπορούν να φτάσουν σε επαρκείς ποσότητες στους ιστούς για τη φυσιολογική λειτουργία του κυτταρικού μεταβολισμού.Εαν σε έναν ιστό αυτή η διαταραχή γίνει μόνιμη τότε οι συνέπειες είναι σημαντικές.Ο ιστός οδηγείται σε συσσώρευση ενδιάμεσων μεταβολικών προúόντων ,που κατά πλειοψηφία έχουν τοξικές ιδιότητες και προσβάλλουν όχι μόνο τη δομή του ιστού αλλά και την ικανότητα ανανέωσής του.Σε αυτήν την περίπτωση οι ινοβλάστες που υπάρχουν στο υποδόριο λίπος και συμβάλλουν στην διαμόρφωση του στηρικτικού δικτύου για τα λιποκύτταρα ,χάνουν την ικανότητα παραγωγής των διαφόρων ινών τους.Έτσι,αρχίζουν να σχηματίζουν βώλους από πολυσακχαρίτες οι οποίοι περιβάλλουν τα λιποκύτταρα και η υφή τους παίζει ρόλο,σε σημαντικό βαθμό,στην μακροσκοπική εικόνα της κυτταρίτιδας.Επιπλέον,η μειωμένη αιματική παροχή σε έναν ιστό μειώνει τον ρυθμό με τον οποίο μεταβολίζεται το λίπος με αποτέλεσμα τον σχηματισμό μικρών σκληροελαστικών μαζών από το λίπος το οποίο δεν είναι διαθέσιμο προς καύση.
Ανεπαρκής φλεβική παροχέτευση προκαλεί ανάπτυξη ανάδρομης πίεσης η οποία επεκτείνεται από τις φλέβες στους ιστούς.Αυτό οδηγεί σε αυξημένη συγκέντρωση τοξικών μεταβολικών προúόντων και σε κατά-στροφή των τοιχωμάτων των φλεβών αλλά και των ιστών.
Ανεπαρκής λεμφική παροχέτευση κάνει το λεμφικό υγρό να λιμνάζει με αποτέλεσμα κάποιες πρωτεúνες που υπάρχουν σε αυτό να διαχωρίζονται, να συγκολλώνται μεταξύ τους και να σχηματίζουν ινίδια.Με την πάροδο του χρόνου αυτά παχαίνουν περισσότερο είτε με επικόλληση νέων πρωτεúνών είτε με την επίδραση των ινοβλαστών,σχηματίζοντας μία διάταξη εν είδει μελικυρήθρας γύρω από τα λιποκύτταρα.Μεταξύ των κυττάρων και των ινών παγιδεύεται υγρό,γεγονός που αυξάνει επιπλεόν την ιστική πίεση με αποτέλεσμα τη μείωση της φυσιολογικής αιματικής παροχής και την εκτροπή σημαντικού ποσοστού του αρτηριακού αίματος στους γύρω ιστούς.Σε πιο σοβαρές καταστάσεις παρατηρείται σχηματισμός μεγάλων όζων που ονομάζονται στεατώματα και τα οποία δίνουν την χαρακτηριστική μακροσκοπική εικόνα της κυτταρίτιδας.
Ο βαθμός της κυτταρίτιδας που παρατηρείται εξαρτάται από το ποσό του προσβεβλημένου λιπώδους ιστού.
ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Σ’αυτό το στάδιο εμφανίζεται μία αρχική επιβράδυνση της αρτηριακής μικροκυκλοφορίας,γεγονός που καθιστά τους ιστούς πιο ευάλωτους σε πιθανή προσβολή από κυτταρίτιδα.Επιπλέον παρατηρείται ελαφρά κατακράτηση υγρού στο μεσοκυττάριο χώρο των ιστών λόγω επιβράδυνσης της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.Η λέμφος που παγιδεύεται εκεί συνεχώς έχει σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό κάποιων λεπτών ινιδίων εξαιτίας κάποιων περιεχόμενων σε αυτή πρωτεúνων.Αυτές οι διαταραχές δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές με γυμνό μάτι.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό παρουσιάζονται οι πρώτες εμφανείς δερματικές εκδηλώσεις της κυτταρίτιδας όπως μικρές σπασμένες φλέβες και σε μικρή έκταση διαταραχή της χροιάς του δέρματος.Αυτό οφείλεται στην διαρκή εξασθένηση των τοιχωμάτων των φλεβών και των τριχοειδών με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να επέρχεται διάσπαση του αγγειακού τοιχώματος και αύξηση της ιστικής πίεσης.Συγκριτικά με το φυσιολογικό δέρμα, το δέρμα εμφανίζεται πιο παχύ και πιο ευαίσθητο στην πίεση.Οίδημα ή μεταβολή της θερμοκρασίας δεν παρατηρείται.
ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Μετά από ικανό χρονικό διάστημα η αυξημένη ιστική πίεση οδηγεί σε βλάβες στο τοίχωμα των λεμφαγγείων.Παρατηρείται πάχυνση των ιστών με αποτέλεσμα να προκαλείται πίεση των ιδρωτοποιών αδένων και των θυλάκων των τριχών,γεγονός που οδηγεί στην χαρακτηριστική εικόνα του δέρματος «φλούδας πορτοκαλιού».
ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό παρατηρείται ότι το λεμφικό υγρό λιμνάζει προκαλώντας τελικά μείωση της φυσιολογικής αιματικής παροχής όπως αναφέρθηκε ανωτέρω.Μείωση τοπικά της κυκλοφορίας προκαλεί μείωση της θερμοκρασίας του δέρματος η οποία γίνεται αντιληπτή με την αφή.Επιπλέον παρατηρείται εύκολος σχηματισμός μωλώπων.
ΠΕΜΠΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό έχουμε την δημιουργία των θερμών νησίδων, περιοχών δηλαδή απ’όπου επιτρέπεται να περνούν μεγάλες ποσότητες αίματος μέσα στην περιοχή που εμφανίζει συμπτώματα κυτταρίτιδας και η οποία έχει χαρακτηρισθεί σαν ψυχρή περιοχή.Αυτό οφείλεται στην περαιτέρω αύξηση της ιστικής πίεσης.
ΕΚΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται διόγκωση των λιποκυττάρων και πάχυνση των ινιδίων που σχηματίζονται από τις πρωτεúνες του λεμφικού υγρού. Έτσι δημιουργούνται οζίδια τα οποία ονομάζονται «στεατώματα» και δίνουν την χαρακτηριστική εικόνα μιας προχωρημένης μορφής κυτταρίτιδας.
ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΑΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
· Ορμονική δυσλειτουργία.
· (Πιθανή περίσσεια οιστρογόνων στις γυναίκες ή ανεπάρκεια ανδρογόνων στους άνδρες.)
· Κληρονομικότητα.
· (Κατασκευή σώματος όπως κοντά και χοντρά άκρα,διευρυμένη
· λεκάνη,πλατυποδία,κιρσοί κ.α.)
· Η φυλή του ατόμου. ( Γυναίκες από μεσογειακές χώρες παρουσιάζουν περισσότερο ανεπτυγμένη λεκάνη και μέσο σωματικό ύψος μικρότερο από αυτά των γυναικών της Βόρειας Ευρώπης, φυλετικές διαφορές που παρουσιάζονται σημαντικές για την εμφάνιση κυτταρίτιδας.)
· Η εγκυμοσύνη και η λοχεία.
(Οι ορμονικές μεταβολές που χαρακτηρίζουν αυτές τις περιόδους θεωρούνται υπεύθυνες για την ενεργοποίηση των βασικών μηχα-νισμών δημιουργίας κυτταρίτιδας.)
· Η κλιμακτήριος. (Λόγω ορμονικών διαταραχών μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί η ήδη υπάρχουσα κυτταρίτιδα.)
· Η παχυσαρκία.(Ορμονικές διαταραχές που μπορεί να συνοδεύουν την παχυσαρκία προκαλούν την ανάπτυξη κυτταρίτιδας.)
· Το κάπνισμα.
· Η έλλειψη σωματικής άσκησης και η καθιστική ζωή.
· Η κακή δίαιτα.(Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υδατανθράκων και λιπών δρα επιβαρυντικά καθώς και η κατανάλωση οινοπνεύματος.)
· Η δυσκοιλιότητα.(Η καθυστέρηση διέλευσης της τροφής από το γαστρεντερικό σωλήνα προκαλεί συμφόρηση στο έντερο,πίεση των αγγείων που διοχετεύουν το αίμα από τα κάτω άκρα στην καρδιά και τελικά επιβράδυνση της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.)
· Ο μετεωρισμός και γενικά ο σχηματισμός και η αποβολή αερίων από τον γαστρεντερικό σωλήνα.(Παρατηρείται αύξηση της εξασκούμενης πίεσης στο βουβωνικό πόρο απ’τον οποίο διέρχονται φλεβικοί και λεμφικοί κλάδοι με αποτέλεσμα την πτωχότερη φλεβική και λεμφική παροχέτευση των κάτω άκρων.)
· Η χρήση υποδημάτων με ψηλό τακούνι.(Η ανύψωση της πτέρνας πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα προκαλεί πελματιαία κάμψη της ποδοκνημικής άρθρωσης με αποτέλεσμα τη βράχυνση του γαστροκνήμιου μυός,δυσχερένοντας την παροχή και παροχέτευση του αίματος.)
· Το καθημερινό άγχος.( Παρουσιάζεται διέγερση της λειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος και έκκριση αυξημένων ποσοτήτων αδρεναλίνης με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η κυκλοφορία και ο μεταβολισμός.)
· Η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κλινική διάγνωση της κυτταρίτιδας γίνεται με τους εξής τρόπους :
· Ψηλάφηση της πάσχουσας περιοχής για τυχόν ύπαρξη οζιδίων, οιδήματος και πόνου στην περιοχή.Η διαφορά θερμοκρασίας αποτελεί επίσης σημαντική διαγνωστική ένδειξη.
· Το τεστ της πορτοκαλόφλουδας.
Οι παλάμες του εξεταστή τοποθετούνται ανοιχτές στο σημείο που θέλει να εξετάσει για σημεία κυτταρίτιδας και πιέζει με τους δύο αντίχειρες και τεντωμένα τα δάκτυλα το δέρμα.Αν η επιδερμίδα εμφανίσει μια ανώμαλη,ρυτιδωμένη μορφή που θυμίζει φλούδα πορτοκαλιού τότε στην περιοχή υπάρχει κυτταρίτιδα.Σε περίπτωση προχωρημένου σταδίου κυτταρί-τιδας αυτό το τεστ είναι επώδυνο.
· Το τεστ του τσιμπήματος (pinch test).
Ο εξεταστής τσιμπάει το δέρμα της ασθενούς και το ανασηκώνει προς τα πάνω.Αν το άτομο αισθανθεί λίγο ή πολύ δυνατό πόνο αυτό οφείλεται στην ύπαρξη κυτταρίτιδας. Αντίθετα,ελαφροί πόνοι θεωρούνται φυσιολογικοί και δεν αποτελούν διαγνωστική ένδειξη.
ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κυτταρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος εκτός από τις παλάμες,τα πέλματα και το κεφάλι.
Τα πιο ευαίσθητα σημεία του σώματος στην εμφάνιση κυτταρίτιδας είναι τα εξής :
- Μηροί, τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική τους επιφάνεια.
- Γλουτοί.
- Γόνατα.
- Αστράγαλοι.
- Κοιλιακή χώρα, σε άτομα συνήθως τα οποία παρουσιάζουν παχυσαρκία.
- Άνω άκρα,σε γυναίκες συνήθως στην εμμηνόπαυση, και ο
- Αυχένας.
Έτσι η κυτταρίτιδα διακρίνεται σε γενικευμένη,η οποία συνοδεύεται συνήθως από παχυσαρκία και επεισόδια αυχεναλγίας και οσφυαλγίας,και σε εντοπισμένη με εστιακή εντόπιση σε διάφορες περιοχές του σώματος.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Κατά τους Numberger και Muller υπάρχουν 4 στάδια κυτταρίτιδας.
Στάδιο 0 :
Το δέρμα μηρών και γλουτών είναι λείο σε όρθια ή ύπτια θέση.Στη δοκιμασία πιέσεως παρατηρείται πτύχωση και όχι πρόπτωση(αναδίπλωση) της επιδερμίδας. Παρατηρείται συνήθως στις λεπτόσωμες γυναίκες καθώς και στους άνδρες που δεν ανεπάρκεια ανδρογόνων.
Στάδιο 1:
Στο στάδιο αυτό το δέρμα είναι λείο σε όρθια ή ύπτια θέση.Στη δοκιμασία πιέσεως του δέρματος παρατηρείται πρόπτωση της επιδερμίδας. Το στάδιο αυτό είναι σύνηθες στις γυναίκες.
Στάδιο 2:
Σε όρθια θέση η επιφάνεια του δέρματος εμφανίζει επάρσεις ή γραμμοειδείς εμβαθύνσεις και αυτόματη πρόπτωση της επιδερμίδας χωρίς τη δοκιμασία πιέσεως.Σε ύπτια θέση η επιφάνεια του δέρματος είναι λεία.Το φαινόμενο είναι σύνηθες σε παχύσαρκες γυναίκες μετά τα 35-40 χρόνια.
Στάδιο 3:
Στο στάδιο αυτό παρατηρείται αυτόματη πρόπτωση της επιδερμίδας τόσο στην όρθια όσο και στην ύπτια θέση χωρίς την δοκιμασία πιέσεως του δέρματος.Αυτό είναι πολύ συχνό σε παχύσαρκες γυναίκες και σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
ΤΥΠΟΙ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Υπάρχουν δύο τύποι κυτταρίτιδας :
α) η σκληρή και
β) η μαλακιά.
α) Η σκληρή κυτταρίτιδα απαντάται συνήθως σε νεαρές γυναίκες με ικανοποιητικό έως πολύ καλό μυúκό τόνο και καλή φυσική κατάσταση και εμφανίζεται συμπαγής και συμπυκνωμένη.Το δέρμα στις προσβεβλημένες περιοχές είναι συχνά ξηρό και ανώμαλο.
β) Η μαλακιά κυτταρίτιδα προσβάλλει μεγάλες δερματικές επιφάνειες, είναι ευκίνητη στην ψηλάφιση και συναντάται σε γυναίκες με ανεπαρκή μυúκό τόνο και διαστολή των επιχώριων φλεβικών αγγείων.Δεν είναι συμπαγής και συμπυκνωμένη όπως η σκληρή και χαρακτηριστικό της είναι ότι οι ιστοί στερούνται δραστηριότητας.
Θεραπευτική προσέγγιση της κυτταρίτιδας
Το φαινόμενο της κυτταρίτιδας οφείλεται σε μία ποικιλία παραγόντων, καθένας από τους οποίους απαιτεί συγκεκριμένη θεραπευτική αντιμετώπιση.Πρέπει λοιπόν να γίνει αντιληπτό ότι η θεραπευτική προσέγγιση της κυτταρίτιδας πρέπει να είναι συστηματική, απαιτεί αρκετό χρονικό διάστημα για να αποδώσει καρπούς ενώ σπουδαίο ρόλο σε αυτήν παίζουν η διατροφή και η γυμναστική.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί έναν ζωτικής σημασίας παράγοντα τόσο για την πρόληψη όσο και για την θεραπεία της κυτταρίτιδας.Υπάρχουν ωστόσο κάποιες τροφές των οποίων πρόσληψη πρέπει να μειωθεί και αντίστοιχα άλλες που πρέπει να αυξηθεί.
Έτσι,θα πρέπει να αποφεύγονται ή να είναι μειωμένη η πρόσληψη στα εξής :
- Αλάτι και γενικά αλμυρές τροφές(παστά, καπνιστά)
- Μπαχαρικά
- Στιγμιαία φαγητά(σνακ)
- Ζάχαρη ή τροφές πλούσιες σε ζάχαρη
- Μεγάλες ποσότητες καφέ
- Κακάο
- Αλκοόλ
- Αεριούχα ποτά(τεχνητά ποτά και αναψυκτικά)
- Τηγανητά φαγητά
Επιπλέον, δεν θα πρέπει να γίνονται υπερβολές στη λήψη νερού και η περίσσεια λίπους θα πρέπει να απομακρυνθεί από το διαιτολόγιο.
Αντίθετα,η καθημερινή δίαιτα θα πρέπει να εμπλουτιστεί με τα εξής :
- Πρωτεúνούχες τροφές(για προστασία από τα οιδήματα,περιορισμό της πείνας). Συνήθως συνιστώνται πουλερικά, άπαχα ψάρια και κρέατα, σόγια, αυγό, γάλα, γιαούρτι, κ.α.
- Δημητριακά(όπως κριθάρι,βρώμη,κ.α.) και τα προúόντα τους(π.χ. κρίθινο ψωμί ή παξιμάδι κ.α.)
- Φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής.
ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ
Η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και στην καταπολέμηση του προβλήματος της κυτταρίτιδας.
Η άσκηση τακτικά βοηθά σημαντικά στη βελτίωση της λεμφικής και φλεβικής παροχέτευσης των ιστών καθώς και στην απομάκρυνση του τοπικού λίπους. Επιπλεόν, αυξάνει τον κυτταρικό μεταβολισμό,βοηθά στη διατήρηση φυσιολογικού βάρους ενώ ευεργετική θεωρείται η επίδρασή της στην αποκατάσταση της ψυχικής ηρεμίας και στη μείωση του άγχους,λόγω των απελευθερούμενων από τον εγκέφαλο ενδορφινών.
ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Διηθήσεις-Μεσοθεραπεία
Πρόκειται για χορήγηση ενδοδερμικώς δραστικών ουσιών κατά της κυτταρίτιδας π.χ.θειομουκάση.
2.Πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις-Λιποαναρρόφηση
Πρόκειται για χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης της περίσσειας λίπους από κάποια περιοχές του σώματος.
3.Ηλεκτρολιποδιάλυση
Πρόκειται για τεχνική που στηρίζεται στη χρήση συνεχούς ρεύματος με ηλεκτρόδια που εισάγονται κάτω από το δέρμα ενώ ταυτόχρονα απαιτείται εφαρμογή ειδικών διαιτητικών κανόνων και απόλυτος έλεγχος του ισοζυγίου νερού και ιχνοστοιχείων.
4.Φαρμακευτικές μέθοδοι
Πρόκειται για χορήγηση προγεστερόνης, ανδρογόνων και ενός παραγώγου της τριωδοθυρονίνης (Τ3) για τον περιορισμό της κυτταρίτιδας στο κλινικό στάδιο που ήδη βρίσκεται όταν αυτή οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές.
ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Λεμφική μάλαξη
Αποτελεί ένα σύνολο συστηματικών χειρισμών που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της λεμφικής παροχέτευσης των άκρων μέσω ενεργοποίησης του επιπολής λεμφικού δικτύου.
2.Κρυοθεραπεία
Πρόκειται για πρόκληση τοπικά μείωσης της θερμοκρασίας του δέρματος με αποτέλεσμα την αγγειοσυστολή και μείωση του κυτταρικού μεταβολισμού ενώ σε δεύτερο χρόνο παρουσιάζεται τοπική αντίδραση αγγειοδιαστολής.Το αποτέλεσμα είναι η ταχύτερη απομάκρυνση των άχρηστων ή μεταβολικών προúόντων από τις πάσχουσες περιοχές.
3.Θερμοθεραπεία(επιφανειακή και εν τω βάθει)
Πρόκειται για θεραπευτική μέθοδο που αυξάνει την θερμοκρασία του σώματος,οδηγώντας σε αύξηση του βασικού μεταβολισμού, υπεραιμία, επιτάχυνση της μετάδοσης των νευρικών ερεθισμάτων και ταχύτερη παροχέτευση των άχρηστων ή τοξικών ουσιών.
4.Υδροθεραπεία
Πρόκειται για μία μορφή θεραπείας που εκμεταλλεύεται τις ιαματικές ιδιότητες του νερού.Διευκολύνει την φλεβική και λεμφική παροχέτευση ενώ ταυτόχρονα χαρίζει ένα αίσθημα ευεξίας.
5.Ηλεκτροθεραπεία
Πρόκειται για τη χρήση ρευμάτων στην θεραπευτική.Στην περίπτωση της κυτταρίτιδας χρησιμοποιούνται είτε για διείσδυση διαφόρων ουσιών στους εν τω βάθει ιστούς είτε για βελτίωση της αιματικής και λεμφικής κυκλοφορίας.
6.Πιεσοθεραπεία
Είναι μια θεραπευτική παρέμβαση η οποία μέσω της εφαρμογής πίεσης αποσκοπεί στην ταχύτερη παροχέτευση της περίσσειας μεσοκυττάριου υγρού καθώς και στη βελτίωση της φλεβικής και λεμφικής κυκλοφορίας.
7.Ηλεκτρομαγνητική θεραπεία
Πρόκειται για τη μορφή θεραπείας η οποία βασίζεται στη δράση των μαγνητικών πεδίων και βοηθά στη ρύθμιση του κυτταρικού μεταβολισμού, στη ρύθμιση των επιπέδων των σωματικών ορμονών,στην αύξηση της αιμάτωσης των περιφερικών ιστών καθώς και στη ρύθμιση της αντλίας ιόντων K και Na(αντιοιδηματική δράση).
8.Θαλασσοθεραπεία
Είναι η θεραπευτική που βασίζεται στην εκμετάλλευση των ιαματικών αρετών του θαλάσσιου νερού, αέρα και κλίματος καθώς και των προúόντων που έχουν θαλάσσια προέλευση όπως λάσπη,φύκια κ.α.
9.Υπέρηχοι
Η χρήση υπερήχων για την θεραπεία της κυτταρίτιδας αποσκοπεί στην περιοδική συμπίεση και αποσυμπίεση των ιστών και τη μικρομάλαξη με αποτέλεσμα την ελάττωση του οιδήματος και την βελτίωση της παροχέτευσης των άχρηστων ή τοξικών ουσιών του μεταβολισμού.
10.Laser
Τα θεραπευτικά αποτελέσματα της ακτινοβολίας laser στην κυτταρίτιδα συνίστανται στην πρόκληση τοπικής αναλγησίας,περιορισμού του οιδήματος και αύξησης της αιματικής ροής και της λεμφικής παροχέτευσης.Επιπλέον,με ακτινοβόληση στον λιπώδη ιστό παρατηρείται ελάττωση του όγκου των λιποκυττάρων και αύξηση του μεταβολισμού τους.Τέλος, η χρήση των laser προάγει τη σύνθεση κολλαγόνου και ελαστίνης στο χόριο.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Αρωματοθεραπεία
Πρόκειται για την θεραπευτική η οποία επωφελείται των ιαματικών επιδράσεων των αιθερίων ελαίων.Τα αιθέρια έλαια είναι υψηλής συγκέντρωσης χημικά συμπλέγματα ουσιών που προέρχονται από διάφορα μέρη των φυτών.
Η χρήση τους αποσκοπεί στην βελτίωση της φλεβικής λειτουργίας και της λεμφικής παροχέτευσης ενώ υπάρχουν και αιθέρια έλαια που έχουν λιπολυτική δράση.Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ορισμένα που χρησιμοποιούνται :Rosmarinus officinalis, Juniper communis, Lavantula officinalis, Origanum vulgare κ.α.
2.Βελονισμός
Αποτελεί ένα είδος φυσικής αντανακλαστικής θεραπείας που συνίσταται στην εισαγωγή λεπτών βελόνων σε ορισμένα σημεία του σώματος.Ειδικά σε ότι αφορά την κυτταρίτιδα δρα ευεργετικά στην ενεργοποίηση των λεγόμενων δερματοσπλαχνικών αντανακλαστικών τόξων τα οποία προκαλούν βελτίωση της σπλαχνικής αιμάτωσης καθώς και ταχύτερη απομάκρυνση των άχρηστων ή τοξικών προúόντων του μεταβολισμού
3.Σιάτσου
Πρόκειται για μια θεραπευτική μέθοδο η οποία βασίζεται στη σωστή στάση του σώματος, στην μάλαξη(μασαζ) και στην ήρεμη αναπνοή και η οποία βοηθά κυρίως στην επαναφορά της σωματικής και της πνευματικής ευεξίας.
4.Ομοιοπαθητική
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα που μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα της ακολουθούμενης θεραπείας και το οποίο βασίζεται στο νόμο της ομοιότητας, «Τα όμοια θεραπεύονται δια των ομοίων».Στοχεύει στην ενεργοποίηση των αμυντικών μηχανισμών του σώματος.
5.Βοτανοθεραπεία
Πρόκειται για μέθοδο που στοχεύει στην εκμετάλλευση των ευεργετικών επιδράσεων των βοτάνων στον ανθρώπινο οργανισμό.Η χρήση ενός βοτάνου μπορεί να είναι εσωτερική (π.χ. αφέψημα) ή εξωτερική (κομπρέσα,εκχύλισμα κ.α.).Στην περίπτωση της κυτταρίτιδας ενδείκνυνται τα διουρητικά βότανα, όπως θυμάρι,φασκομηλιά,πικραλίδα κ.α.
6.Ρεφλεξολογία
Αποτελεί μια πανάρχαια θεραπευτική τεχνική κατά την οποία μέσω ερεθισμού των περιφερικών αντανακλαστικών τόξων ενεργοποιείται η εσωτερική ροή της βιοενέργειας σε ολόκληρο το σώμα.Εφαρμόζεται συνηθέστερα στο πέλμα και αποσκοπεί στην χαλάρωση και στην βελτίωση τόσο της αιματικής κυκλοφορίας όσο και της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.
7.Γιόγκα
Πρόκειται για ένα σύστημα φιλοσοφίας και γυμναστικής που διδάσκει αναπνευστικές και σωματικές ασκήσεις καθώς και τεχνικές χαλάρωσης για την διατήρηση σωματικής υγείας και ευεξίας.
8.Ανθοθεραπεία
Αποτελεί μια μορφή θεραπείας που στηρίζεται στην ιαματική δράση των λουλουδιών.Τα ανθοúάματα φτιάχνονται με φυσικό τρόπο από λουλούδια και η λήψη του γίνεται από το στόμα.Κατά αυτήν αυτό που χρήζει θεραπείας δεν είναι ο ασθενής αλλά η υποβόσκουσα διαταραχή της προσωπικότητάς .
9.Οστεοπαθητική
Πρόκειται για ένα σύστημα διάγνωσης και θεραπείας που εστιάζει το ενδιαφέρον της στις παθήσεις που είναι δυνατόν να προκληθούν από εξαρθρήματα ή αλλοιώσεις των συνδέσμων της σπονδυλικής στήλης καθώς και στα διάφορα προβλήματα δομής του σώματος.Με τη χρήση ειδικών τεχνικών και χωρίς χορήγηση φαρμάκων ή εφαρμογή μηχανημάτων ο ασθενής ξαναβρίσκει την κινητική του ισορροπία.
10.Τεχνική Alexander
Πρόκειται για μία μέθοδο σωματικής εκπαίδευσης που έχει σαν σκοπό την εκπαίδευση του ατόμου στο να ανακαλύπτει ευκολότερους και ορθότερους τρόπους κίνησης,μειώνοντας τις καθημερινές καταπονήσεις των μυών και του σκελετού του.
11.Ayurveda
Ο όρος Ayurveda αναφέρεται στο σύνολο των αρχών της κλασσικής ινδικής ιατρικής διδασκαλίας.Στηρίζεται στη συστηματική μελέτη του σώματος,του νου και της ψυχής,αποτελεί δηλαδή μια συστηματική θεώρηση των πραγμάτων.Για να επαναφέρει το αίσθημα της πληρότητας η Αγιουρβέδα χρησιμοποιεί αρωματοθεραπεία,μαλάξεις,ειδικές συστάσεις διατροφής,ασκήσεις σωστής αναπνοής,φυσική άσκηση,χρωματοθεραπεία και διαλογισμό.
Η κυτταρίτιδα αποτελεί ένα συχνό φαινόμενο που απασχολεί μεγάλο αριθμό γυναικών, ανεξαρτήτως ηλικίας και βάρους. Τι ακριβώς όμως εννοούμε όταν αναφερόμαστε σε αυτόν τον όρο;
Πολλοί επιστήμονες έχουν προσπαθήσει να ορίσουν την κυτταρίτιδα , δίνοντας της κατά διαστήματα και διαφορετικά ονόματα όπως «κυτταραλγία»(cellualgie), «ινωσίτιδα»(fibrositis),«ρευματισμός μαλακών μορίων», «πολυκυτταρίτιδα» και «δερμοπολυκυτταρίτιδα» (panniculose, panniculitis,dermopanniculosis).Ο όρος που έχει επικρατήσει στις μέρες μας είναι «κυτταρίτιδα»,ο οποίος αποδίδει τον αγγλικό όρο cellulite.
Κατά τον γιατρό Le Corau De Tromelin, «κυτταρίτιδα είναι μια παθολογική κατάσταση των δερματικών και υποδόριων ιστών,οι οποίοι χαρακτηρίζονται κλινικά από μία οιδηματώδη διήθηση,η οποία έχει ανώμαλη υφή και οφείλεται σε δύο αίτια : αφενός σε οίδημα που εισβάλλει στα μεσοδιαστήματα του συνδετικού ιστού και αφετέρου σε συρρίκνωση των λιπωδών κυττάρων και των λεμφαγγείων».
Κατά τον γιατρό Κουγιάγκα, «εάν η παχυσαρκία είναι αποτέλεσμα διαταραχής της λειτουργίας του λιπώδους ιστού και του κακού μεταβολισμού του σωματικού λίπους,η κυτταρίτιδα είναι το αποτέλεσμα της διαταραχής του συνδετικού ιστού και του κακού μεταβολισμού των συστατικών της θεμέλιας ουσίας,και ειδικά του νερού,λόγω διαταραχής του μηχανισμού πολυμερισμού και αποπολυμερισμού των πολυσακχαριτών».
Σύμφωνα με κάποιους άλλους γιατρούς η κυτταρίτιδα είναι το αποτέλεσμα διαταραχής της ορμονικής λειτουργίας,της φλεβικής και της αγγειακής παροχέτευσης με αποτέλεσμα την αύξηση της κατακράτησης ύδατος και άχρηστων μεταβολικών προúόντων στο μεσοκυττάριο χώρο.
Σήμερα η κυτταρίτιδα είναι γνωστη σαν «εντοπισμένη λιπο-δυστροφία»,δηλαδή ως περιοχική διαταραχή της κατανομής του λίπους στον υποδόριο ιστό,η οποία έχει ως συνέπεια την πρόκληση διατροφικών διαταραχών στα δομικά στοιχεία του χορίου και του υποδόριου ιστού.
Χαρακτηριστικά στοιχεία της κυτταρίτιδας :
· Η κυτταρίτιδα δεν είναι απλά μία αύξηση του τοπικού λίπους γιατί ακόμα και λεπτές γυναίκες παρουσιάζουν κυτταρίτιδα.
· Η κυτταρίτιδα παρουσιάζει τυπικές δερματικές αλλοιώσεις,που δεν μοιάζουν με καμία άλλη ασθένεια.
· Η κυτταρίτιδα πολλές φορές συμβαδίζει με την παχυσαρκία,πάντα όμως πρέπει να διαχωρίζεται η μία από την άλλη.
· Η κυτταρίτιδα, όταν είναι σε προχωρημένο στάδιο,μπορεί να είναι επώδυνη.
· Η κυτταρίτιδα περιορίζει την τοπική φυσιολογική λειτουργία των διαφόρων συστατικών του δέρματος.
· Η κυτταρίτιδα δημιουργεί ψυχολογικά προβλήματα σε μεγάλο αριθμό γυναικών.
Σύμφωνα με τα παραπάνω και δεδομένου πως η Παγκόσμια Οργάνωση Υγείας ονομάζει ασθένεια κάθε διαταραχή της σωματικής, κοινωνικής και ψυχικής ευεξίας,η κυτταρίτιδα πρέπει να χαρακτηρισθεί ως ασθένεια.
ΣΤΑΔΙΑΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κυτταρίτιδα αναπτύσσεται σε περίπτωση καταστροφής του λιπώδους ιστού.Τρεις παράγοντες έχουν θεωρηθεί υπεύθυνοι για αυτό :η ανεπαρκής παροχή αίματος μέσω της μικροκυκλοφορίας,η ανεπαρκής φλεβική αλλά και λεμφική παροχέτευση.
Διαταραχή της μικροκυκλοφορίας σημαίνει πως το οξυγόνο και τα θρεπτικά συστατικά δεν μπορούν να φτάσουν σε επαρκείς ποσότητες στους ιστούς για τη φυσιολογική λειτουργία του κυτταρικού μεταβολισμού.Εαν σε έναν ιστό αυτή η διαταραχή γίνει μόνιμη τότε οι συνέπειες είναι σημαντικές.Ο ιστός οδηγείται σε συσσώρευση ενδιάμεσων μεταβολικών προúόντων ,που κατά πλειοψηφία έχουν τοξικές ιδιότητες και προσβάλλουν όχι μόνο τη δομή του ιστού αλλά και την ικανότητα ανανέωσής του.Σε αυτήν την περίπτωση οι ινοβλάστες που υπάρχουν στο υποδόριο λίπος και συμβάλλουν στην διαμόρφωση του στηρικτικού δικτύου για τα λιποκύτταρα ,χάνουν την ικανότητα παραγωγής των διαφόρων ινών τους.Έτσι,αρχίζουν να σχηματίζουν βώλους από πολυσακχαρίτες οι οποίοι περιβάλλουν τα λιποκύτταρα και η υφή τους παίζει ρόλο,σε σημαντικό βαθμό,στην μακροσκοπική εικόνα της κυτταρίτιδας.Επιπλέον,η μειωμένη αιματική παροχή σε έναν ιστό μειώνει τον ρυθμό με τον οποίο μεταβολίζεται το λίπος με αποτέλεσμα τον σχηματισμό μικρών σκληροελαστικών μαζών από το λίπος το οποίο δεν είναι διαθέσιμο προς καύση.
Ανεπαρκής φλεβική παροχέτευση προκαλεί ανάπτυξη ανάδρομης πίεσης η οποία επεκτείνεται από τις φλέβες στους ιστούς.Αυτό οδηγεί σε αυξημένη συγκέντρωση τοξικών μεταβολικών προúόντων και σε κατά-στροφή των τοιχωμάτων των φλεβών αλλά και των ιστών.
Ανεπαρκής λεμφική παροχέτευση κάνει το λεμφικό υγρό να λιμνάζει με αποτέλεσμα κάποιες πρωτεúνες που υπάρχουν σε αυτό να διαχωρίζονται, να συγκολλώνται μεταξύ τους και να σχηματίζουν ινίδια.Με την πάροδο του χρόνου αυτά παχαίνουν περισσότερο είτε με επικόλληση νέων πρωτεúνών είτε με την επίδραση των ινοβλαστών,σχηματίζοντας μία διάταξη εν είδει μελικυρήθρας γύρω από τα λιποκύτταρα.Μεταξύ των κυττάρων και των ινών παγιδεύεται υγρό,γεγονός που αυξάνει επιπλεόν την ιστική πίεση με αποτέλεσμα τη μείωση της φυσιολογικής αιματικής παροχής και την εκτροπή σημαντικού ποσοστού του αρτηριακού αίματος στους γύρω ιστούς.Σε πιο σοβαρές καταστάσεις παρατηρείται σχηματισμός μεγάλων όζων που ονομάζονται στεατώματα και τα οποία δίνουν την χαρακτηριστική μακροσκοπική εικόνα της κυτταρίτιδας.
Ο βαθμός της κυτταρίτιδας που παρατηρείται εξαρτάται από το ποσό του προσβεβλημένου λιπώδους ιστού.
ΠΡΩΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Σ’αυτό το στάδιο εμφανίζεται μία αρχική επιβράδυνση της αρτηριακής μικροκυκλοφορίας,γεγονός που καθιστά τους ιστούς πιο ευάλωτους σε πιθανή προσβολή από κυτταρίτιδα.Επιπλέον παρατηρείται ελαφρά κατακράτηση υγρού στο μεσοκυττάριο χώρο των ιστών λόγω επιβράδυνσης της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.Η λέμφος που παγιδεύεται εκεί συνεχώς έχει σαν αποτέλεσμα τον σχηματισμό κάποιων λεπτών ινιδίων εξαιτίας κάποιων περιεχόμενων σε αυτή πρωτεúνων.Αυτές οι διαταραχές δεν μπορούν να γίνουν αντιληπτές με γυμνό μάτι.
ΔΕΥΤΕΡΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό παρουσιάζονται οι πρώτες εμφανείς δερματικές εκδηλώσεις της κυτταρίτιδας όπως μικρές σπασμένες φλέβες και σε μικρή έκταση διαταραχή της χροιάς του δέρματος.Αυτό οφείλεται στην διαρκή εξασθένηση των τοιχωμάτων των φλεβών και των τριχοειδών με αποτέλεσμα κάποια στιγμή να επέρχεται διάσπαση του αγγειακού τοιχώματος και αύξηση της ιστικής πίεσης.Συγκριτικά με το φυσιολογικό δέρμα, το δέρμα εμφανίζεται πιο παχύ και πιο ευαίσθητο στην πίεση.Οίδημα ή μεταβολή της θερμοκρασίας δεν παρατηρείται.
ΤΡΙΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Μετά από ικανό χρονικό διάστημα η αυξημένη ιστική πίεση οδηγεί σε βλάβες στο τοίχωμα των λεμφαγγείων.Παρατηρείται πάχυνση των ιστών με αποτέλεσμα να προκαλείται πίεση των ιδρωτοποιών αδένων και των θυλάκων των τριχών,γεγονός που οδηγεί στην χαρακτηριστική εικόνα του δέρματος «φλούδας πορτοκαλιού».
ΤΕΤΑΡΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό παρατηρείται ότι το λεμφικό υγρό λιμνάζει προκαλώντας τελικά μείωση της φυσιολογικής αιματικής παροχής όπως αναφέρθηκε ανωτέρω.Μείωση τοπικά της κυκλοφορίας προκαλεί μείωση της θερμοκρασίας του δέρματος η οποία γίνεται αντιληπτή με την αφή.Επιπλέον παρατηρείται εύκολος σχηματισμός μωλώπων.
ΠΕΜΠΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Στο στάδιο αυτό έχουμε την δημιουργία των θερμών νησίδων, περιοχών δηλαδή απ’όπου επιτρέπεται να περνούν μεγάλες ποσότητες αίματος μέσα στην περιοχή που εμφανίζει συμπτώματα κυτταρίτιδας και η οποία έχει χαρακτηρισθεί σαν ψυχρή περιοχή.Αυτό οφείλεται στην περαιτέρω αύξηση της ιστικής πίεσης.
ΕΚΤΟ ΣΤΑΔΙΟ
Σε αυτό το στάδιο παρατηρείται διόγκωση των λιποκυττάρων και πάχυνση των ινιδίων που σχηματίζονται από τις πρωτεúνες του λεμφικού υγρού. Έτσι δημιουργούνται οζίδια τα οποία ονομάζονται «στεατώματα» και δίνουν την χαρακτηριστική εικόνα μιας προχωρημένης μορφής κυτταρίτιδας.
ΠΡΟΔΙΑΘΕΣΙΑΚΟΙ ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
· Ορμονική δυσλειτουργία.
· (Πιθανή περίσσεια οιστρογόνων στις γυναίκες ή ανεπάρκεια ανδρογόνων στους άνδρες.)
· Κληρονομικότητα.
· (Κατασκευή σώματος όπως κοντά και χοντρά άκρα,διευρυμένη
· λεκάνη,πλατυποδία,κιρσοί κ.α.)
· Η φυλή του ατόμου. ( Γυναίκες από μεσογειακές χώρες παρουσιάζουν περισσότερο ανεπτυγμένη λεκάνη και μέσο σωματικό ύψος μικρότερο από αυτά των γυναικών της Βόρειας Ευρώπης, φυλετικές διαφορές που παρουσιάζονται σημαντικές για την εμφάνιση κυτταρίτιδας.)
· Η εγκυμοσύνη και η λοχεία.
(Οι ορμονικές μεταβολές που χαρακτηρίζουν αυτές τις περιόδους θεωρούνται υπεύθυνες για την ενεργοποίηση των βασικών μηχα-νισμών δημιουργίας κυτταρίτιδας.)
· Η κλιμακτήριος. (Λόγω ορμονικών διαταραχών μπορεί να προκληθεί ή να επιδεινωθεί η ήδη υπάρχουσα κυτταρίτιδα.)
· Η παχυσαρκία.(Ορμονικές διαταραχές που μπορεί να συνοδεύουν την παχυσαρκία προκαλούν την ανάπτυξη κυτταρίτιδας.)
· Το κάπνισμα.
· Η έλλειψη σωματικής άσκησης και η καθιστική ζωή.
· Η κακή δίαιτα.(Η κατανάλωση μεγάλων ποσοτήτων υδατανθράκων και λιπών δρα επιβαρυντικά καθώς και η κατανάλωση οινοπνεύματος.)
· Η δυσκοιλιότητα.(Η καθυστέρηση διέλευσης της τροφής από το γαστρεντερικό σωλήνα προκαλεί συμφόρηση στο έντερο,πίεση των αγγείων που διοχετεύουν το αίμα από τα κάτω άκρα στην καρδιά και τελικά επιβράδυνση της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.)
· Ο μετεωρισμός και γενικά ο σχηματισμός και η αποβολή αερίων από τον γαστρεντερικό σωλήνα.(Παρατηρείται αύξηση της εξασκούμενης πίεσης στο βουβωνικό πόρο απ’τον οποίο διέρχονται φλεβικοί και λεμφικοί κλάδοι με αποτέλεσμα την πτωχότερη φλεβική και λεμφική παροχέτευση των κάτω άκρων.)
· Η χρήση υποδημάτων με ψηλό τακούνι.(Η ανύψωση της πτέρνας πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα προκαλεί πελματιαία κάμψη της ποδοκνημικής άρθρωσης με αποτέλεσμα τη βράχυνση του γαστροκνήμιου μυός,δυσχερένοντας την παροχή και παροχέτευση του αίματος.)
· Το καθημερινό άγχος.( Παρουσιάζεται διέγερση της λειτουργίας του αυτόνομου νευρικού συστήματος και έκκριση αυξημένων ποσοτήτων αδρεναλίνης με αποτέλεσμα να επηρεάζεται η κυκλοφορία και ο μεταβολισμός.)
· Η χρήση αντισυλληπτικών χαπιών.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΔΙΑΓΝΩΣΗ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κλινική διάγνωση της κυτταρίτιδας γίνεται με τους εξής τρόπους :
· Ψηλάφηση της πάσχουσας περιοχής για τυχόν ύπαρξη οζιδίων, οιδήματος και πόνου στην περιοχή.Η διαφορά θερμοκρασίας αποτελεί επίσης σημαντική διαγνωστική ένδειξη.
· Το τεστ της πορτοκαλόφλουδας.
Οι παλάμες του εξεταστή τοποθετούνται ανοιχτές στο σημείο που θέλει να εξετάσει για σημεία κυτταρίτιδας και πιέζει με τους δύο αντίχειρες και τεντωμένα τα δάκτυλα το δέρμα.Αν η επιδερμίδα εμφανίσει μια ανώμαλη,ρυτιδωμένη μορφή που θυμίζει φλούδα πορτοκαλιού τότε στην περιοχή υπάρχει κυτταρίτιδα.Σε περίπτωση προχωρημένου σταδίου κυτταρί-τιδας αυτό το τεστ είναι επώδυνο.
· Το τεστ του τσιμπήματος (pinch test).
Ο εξεταστής τσιμπάει το δέρμα της ασθενούς και το ανασηκώνει προς τα πάνω.Αν το άτομο αισθανθεί λίγο ή πολύ δυνατό πόνο αυτό οφείλεται στην ύπαρξη κυτταρίτιδας. Αντίθετα,ελαφροί πόνοι θεωρούνται φυσιολογικοί και δεν αποτελούν διαγνωστική ένδειξη.
ΑΝΑΤΟΜΙΚΗ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Η κυτταρίτιδα μπορεί να εμφανιστεί σε κάθε σημείο του σώματος εκτός από τις παλάμες,τα πέλματα και το κεφάλι.
Τα πιο ευαίσθητα σημεία του σώματος στην εμφάνιση κυτταρίτιδας είναι τα εξής :
- Μηροί, τόσο στην εξωτερική όσο και στην εσωτερική τους επιφάνεια.
- Γλουτοί.
- Γόνατα.
- Αστράγαλοι.
- Κοιλιακή χώρα, σε άτομα συνήθως τα οποία παρουσιάζουν παχυσαρκία.
- Άνω άκρα,σε γυναίκες συνήθως στην εμμηνόπαυση, και ο
- Αυχένας.
Έτσι η κυτταρίτιδα διακρίνεται σε γενικευμένη,η οποία συνοδεύεται συνήθως από παχυσαρκία και επεισόδια αυχεναλγίας και οσφυαλγίας,και σε εντοπισμένη με εστιακή εντόπιση σε διάφορες περιοχές του σώματος.
ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΤΑΔΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Κατά τους Numberger και Muller υπάρχουν 4 στάδια κυτταρίτιδας.
Στάδιο 0 :
Το δέρμα μηρών και γλουτών είναι λείο σε όρθια ή ύπτια θέση.Στη δοκιμασία πιέσεως παρατηρείται πτύχωση και όχι πρόπτωση(αναδίπλωση) της επιδερμίδας. Παρατηρείται συνήθως στις λεπτόσωμες γυναίκες καθώς και στους άνδρες που δεν ανεπάρκεια ανδρογόνων.
Στάδιο 1:
Στο στάδιο αυτό το δέρμα είναι λείο σε όρθια ή ύπτια θέση.Στη δοκιμασία πιέσεως του δέρματος παρατηρείται πρόπτωση της επιδερμίδας. Το στάδιο αυτό είναι σύνηθες στις γυναίκες.
Στάδιο 2:
Σε όρθια θέση η επιφάνεια του δέρματος εμφανίζει επάρσεις ή γραμμοειδείς εμβαθύνσεις και αυτόματη πρόπτωση της επιδερμίδας χωρίς τη δοκιμασία πιέσεως.Σε ύπτια θέση η επιφάνεια του δέρματος είναι λεία.Το φαινόμενο είναι σύνηθες σε παχύσαρκες γυναίκες μετά τα 35-40 χρόνια.
Στάδιο 3:
Στο στάδιο αυτό παρατηρείται αυτόματη πρόπτωση της επιδερμίδας τόσο στην όρθια όσο και στην ύπτια θέση χωρίς την δοκιμασία πιέσεως του δέρματος.Αυτό είναι πολύ συχνό σε παχύσαρκες γυναίκες και σε γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση.
ΤΥΠΟΙ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
Υπάρχουν δύο τύποι κυτταρίτιδας :
α) η σκληρή και
β) η μαλακιά.
α) Η σκληρή κυτταρίτιδα απαντάται συνήθως σε νεαρές γυναίκες με ικανοποιητικό έως πολύ καλό μυúκό τόνο και καλή φυσική κατάσταση και εμφανίζεται συμπαγής και συμπυκνωμένη.Το δέρμα στις προσβεβλημένες περιοχές είναι συχνά ξηρό και ανώμαλο.
β) Η μαλακιά κυτταρίτιδα προσβάλλει μεγάλες δερματικές επιφάνειες, είναι ευκίνητη στην ψηλάφιση και συναντάται σε γυναίκες με ανεπαρκή μυúκό τόνο και διαστολή των επιχώριων φλεβικών αγγείων.Δεν είναι συμπαγής και συμπυκνωμένη όπως η σκληρή και χαρακτηριστικό της είναι ότι οι ιστοί στερούνται δραστηριότητας.
Θεραπευτική προσέγγιση της κυτταρίτιδας
Το φαινόμενο της κυτταρίτιδας οφείλεται σε μία ποικιλία παραγόντων, καθένας από τους οποίους απαιτεί συγκεκριμένη θεραπευτική αντιμετώπιση.Πρέπει λοιπόν να γίνει αντιληπτό ότι η θεραπευτική προσέγγιση της κυτταρίτιδας πρέπει να είναι συστηματική, απαιτεί αρκετό χρονικό διάστημα για να αποδώσει καρπούς ενώ σπουδαίο ρόλο σε αυτήν παίζουν η διατροφή και η γυμναστική.
ΔΙΑΤΡΟΦΗ
Η υγιεινή και ισορροπημένη διατροφή αποτελεί έναν ζωτικής σημασίας παράγοντα τόσο για την πρόληψη όσο και για την θεραπεία της κυτταρίτιδας.Υπάρχουν ωστόσο κάποιες τροφές των οποίων πρόσληψη πρέπει να μειωθεί και αντίστοιχα άλλες που πρέπει να αυξηθεί.
Έτσι,θα πρέπει να αποφεύγονται ή να είναι μειωμένη η πρόσληψη στα εξής :
- Αλάτι και γενικά αλμυρές τροφές(παστά, καπνιστά)
- Μπαχαρικά
- Στιγμιαία φαγητά(σνακ)
- Ζάχαρη ή τροφές πλούσιες σε ζάχαρη
- Μεγάλες ποσότητες καφέ
- Κακάο
- Αλκοόλ
- Αεριούχα ποτά(τεχνητά ποτά και αναψυκτικά)
- Τηγανητά φαγητά
Επιπλέον, δεν θα πρέπει να γίνονται υπερβολές στη λήψη νερού και η περίσσεια λίπους θα πρέπει να απομακρυνθεί από το διαιτολόγιο.
Αντίθετα,η καθημερινή δίαιτα θα πρέπει να εμπλουτιστεί με τα εξής :
- Πρωτεúνούχες τροφές(για προστασία από τα οιδήματα,περιορισμό της πείνας). Συνήθως συνιστώνται πουλερικά, άπαχα ψάρια και κρέατα, σόγια, αυγό, γάλα, γιαούρτι, κ.α.
- Δημητριακά(όπως κριθάρι,βρώμη,κ.α.) και τα προúόντα τους(π.χ. κρίθινο ψωμί ή παξιμάδι κ.α.)
- Φρέσκα φρούτα και λαχανικά εποχής.
ΣΩΜΑΤΙΚΗ ΑΣΚΗΣΗ
Η σωματική άσκηση μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη και στην καταπολέμηση του προβλήματος της κυτταρίτιδας.
Η άσκηση τακτικά βοηθά σημαντικά στη βελτίωση της λεμφικής και φλεβικής παροχέτευσης των ιστών καθώς και στην απομάκρυνση του τοπικού λίπους. Επιπλεόν, αυξάνει τον κυτταρικό μεταβολισμό,βοηθά στη διατήρηση φυσιολογικού βάρους ενώ ευεργετική θεωρείται η επίδρασή της στην αποκατάσταση της ψυχικής ηρεμίας και στη μείωση του άγχους,λόγω των απελευθερούμενων από τον εγκέφαλο ενδορφινών.
ΙΑΤΡΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Διηθήσεις-Μεσοθεραπεία
Πρόκειται για χορήγηση ενδοδερμικώς δραστικών ουσιών κατά της κυτταρίτιδας π.χ.θειομουκάση.
2.Πλαστικές χειρουργικές επεμβάσεις-Λιποαναρρόφηση
Πρόκειται για χειρουργικές επεμβάσεις αφαίρεσης της περίσσειας λίπους από κάποια περιοχές του σώματος.
3.Ηλεκτρολιποδιάλυση
Πρόκειται για τεχνική που στηρίζεται στη χρήση συνεχούς ρεύματος με ηλεκτρόδια που εισάγονται κάτω από το δέρμα ενώ ταυτόχρονα απαιτείται εφαρμογή ειδικών διαιτητικών κανόνων και απόλυτος έλεγχος του ισοζυγίου νερού και ιχνοστοιχείων.
4.Φαρμακευτικές μέθοδοι
Πρόκειται για χορήγηση προγεστερόνης, ανδρογόνων και ενός παραγώγου της τριωδοθυρονίνης (Τ3) για τον περιορισμό της κυτταρίτιδας στο κλινικό στάδιο που ήδη βρίσκεται όταν αυτή οφείλεται σε ορμονικές διαταραχές.
ΚΛΑΣΣΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Λεμφική μάλαξη
Αποτελεί ένα σύνολο συστηματικών χειρισμών που αποσκοπούν στην επιτάχυνση της λεμφικής παροχέτευσης των άκρων μέσω ενεργοποίησης του επιπολής λεμφικού δικτύου.
2.Κρυοθεραπεία
Πρόκειται για πρόκληση τοπικά μείωσης της θερμοκρασίας του δέρματος με αποτέλεσμα την αγγειοσυστολή και μείωση του κυτταρικού μεταβολισμού ενώ σε δεύτερο χρόνο παρουσιάζεται τοπική αντίδραση αγγειοδιαστολής.Το αποτέλεσμα είναι η ταχύτερη απομάκρυνση των άχρηστων ή μεταβολικών προúόντων από τις πάσχουσες περιοχές.
3.Θερμοθεραπεία(επιφανειακή και εν τω βάθει)
Πρόκειται για θεραπευτική μέθοδο που αυξάνει την θερμοκρασία του σώματος,οδηγώντας σε αύξηση του βασικού μεταβολισμού, υπεραιμία, επιτάχυνση της μετάδοσης των νευρικών ερεθισμάτων και ταχύτερη παροχέτευση των άχρηστων ή τοξικών ουσιών.
4.Υδροθεραπεία
Πρόκειται για μία μορφή θεραπείας που εκμεταλλεύεται τις ιαματικές ιδιότητες του νερού.Διευκολύνει την φλεβική και λεμφική παροχέτευση ενώ ταυτόχρονα χαρίζει ένα αίσθημα ευεξίας.
5.Ηλεκτροθεραπεία
Πρόκειται για τη χρήση ρευμάτων στην θεραπευτική.Στην περίπτωση της κυτταρίτιδας χρησιμοποιούνται είτε για διείσδυση διαφόρων ουσιών στους εν τω βάθει ιστούς είτε για βελτίωση της αιματικής και λεμφικής κυκλοφορίας.
6.Πιεσοθεραπεία
Είναι μια θεραπευτική παρέμβαση η οποία μέσω της εφαρμογής πίεσης αποσκοπεί στην ταχύτερη παροχέτευση της περίσσειας μεσοκυττάριου υγρού καθώς και στη βελτίωση της φλεβικής και λεμφικής κυκλοφορίας.
7.Ηλεκτρομαγνητική θεραπεία
Πρόκειται για τη μορφή θεραπείας η οποία βασίζεται στη δράση των μαγνητικών πεδίων και βοηθά στη ρύθμιση του κυτταρικού μεταβολισμού, στη ρύθμιση των επιπέδων των σωματικών ορμονών,στην αύξηση της αιμάτωσης των περιφερικών ιστών καθώς και στη ρύθμιση της αντλίας ιόντων K και Na(αντιοιδηματική δράση).
8.Θαλασσοθεραπεία
Είναι η θεραπευτική που βασίζεται στην εκμετάλλευση των ιαματικών αρετών του θαλάσσιου νερού, αέρα και κλίματος καθώς και των προúόντων που έχουν θαλάσσια προέλευση όπως λάσπη,φύκια κ.α.
9.Υπέρηχοι
Η χρήση υπερήχων για την θεραπεία της κυτταρίτιδας αποσκοπεί στην περιοδική συμπίεση και αποσυμπίεση των ιστών και τη μικρομάλαξη με αποτέλεσμα την ελάττωση του οιδήματος και την βελτίωση της παροχέτευσης των άχρηστων ή τοξικών ουσιών του μεταβολισμού.
10.Laser
Τα θεραπευτικά αποτελέσματα της ακτινοβολίας laser στην κυτταρίτιδα συνίστανται στην πρόκληση τοπικής αναλγησίας,περιορισμού του οιδήματος και αύξησης της αιματικής ροής και της λεμφικής παροχέτευσης.Επιπλέον,με ακτινοβόληση στον λιπώδη ιστό παρατηρείται ελάττωση του όγκου των λιποκυττάρων και αύξηση του μεταβολισμού τους.Τέλος, η χρήση των laser προάγει τη σύνθεση κολλαγόνου και ελαστίνης στο χόριο.
ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟΔΟΙ ΑΠΟΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ ΤΗΣ ΚΥΤΤΑΡΙΤΙΔΑΣ
1.Αρωματοθεραπεία
Πρόκειται για την θεραπευτική η οποία επωφελείται των ιαματικών επιδράσεων των αιθερίων ελαίων.Τα αιθέρια έλαια είναι υψηλής συγκέντρωσης χημικά συμπλέγματα ουσιών που προέρχονται από διάφορα μέρη των φυτών.
Η χρήση τους αποσκοπεί στην βελτίωση της φλεβικής λειτουργίας και της λεμφικής παροχέτευσης ενώ υπάρχουν και αιθέρια έλαια που έχουν λιπολυτική δράση.Αναφέρουμε χαρακτηριστικά ορισμένα που χρησιμοποιούνται :Rosmarinus officinalis, Juniper communis, Lavantula officinalis, Origanum vulgare κ.α.
2.Βελονισμός
Αποτελεί ένα είδος φυσικής αντανακλαστικής θεραπείας που συνίσταται στην εισαγωγή λεπτών βελόνων σε ορισμένα σημεία του σώματος.Ειδικά σε ότι αφορά την κυτταρίτιδα δρα ευεργετικά στην ενεργοποίηση των λεγόμενων δερματοσπλαχνικών αντανακλαστικών τόξων τα οποία προκαλούν βελτίωση της σπλαχνικής αιμάτωσης καθώς και ταχύτερη απομάκρυνση των άχρηστων ή τοξικών προúόντων του μεταβολισμού
3.Σιάτσου
Πρόκειται για μια θεραπευτική μέθοδο η οποία βασίζεται στη σωστή στάση του σώματος, στην μάλαξη(μασαζ) και στην ήρεμη αναπνοή και η οποία βοηθά κυρίως στην επαναφορά της σωματικής και της πνευματικής ευεξίας.
4.Ομοιοπαθητική
Πρόκειται για ένα ολοκληρωμένο θεραπευτικό σύστημα που μπορεί να ενισχύσει τα αποτελέσματα της ακολουθούμενης θεραπείας και το οποίο βασίζεται στο νόμο της ομοιότητας, «Τα όμοια θεραπεύονται δια των ομοίων».Στοχεύει στην ενεργοποίηση των αμυντικών μηχανισμών του σώματος.
5.Βοτανοθεραπεία
Πρόκειται για μέθοδο που στοχεύει στην εκμετάλλευση των ευεργετικών επιδράσεων των βοτάνων στον ανθρώπινο οργανισμό.Η χρήση ενός βοτάνου μπορεί να είναι εσωτερική (π.χ. αφέψημα) ή εξωτερική (κομπρέσα,εκχύλισμα κ.α.).Στην περίπτωση της κυτταρίτιδας ενδείκνυνται τα διουρητικά βότανα, όπως θυμάρι,φασκομηλιά,πικραλίδα κ.α.
6.Ρεφλεξολογία
Αποτελεί μια πανάρχαια θεραπευτική τεχνική κατά την οποία μέσω ερεθισμού των περιφερικών αντανακλαστικών τόξων ενεργοποιείται η εσωτερική ροή της βιοενέργειας σε ολόκληρο το σώμα.Εφαρμόζεται συνηθέστερα στο πέλμα και αποσκοπεί στην χαλάρωση και στην βελτίωση τόσο της αιματικής κυκλοφορίας όσο και της φλεβικής και λεμφικής παροχέτευσης.
7.Γιόγκα
Πρόκειται για ένα σύστημα φιλοσοφίας και γυμναστικής που διδάσκει αναπνευστικές και σωματικές ασκήσεις καθώς και τεχνικές χαλάρωσης για την διατήρηση σωματικής υγείας και ευεξίας.
8.Ανθοθεραπεία
Αποτελεί μια μορφή θεραπείας που στηρίζεται στην ιαματική δράση των λουλουδιών.Τα ανθοúάματα φτιάχνονται με φυσικό τρόπο από λουλούδια και η λήψη του γίνεται από το στόμα.Κατά αυτήν αυτό που χρήζει θεραπείας δεν είναι ο ασθενής αλλά η υποβόσκουσα διαταραχή της προσωπικότητάς .
9.Οστεοπαθητική
Πρόκειται για ένα σύστημα διάγνωσης και θεραπείας που εστιάζει το ενδιαφέρον της στις παθήσεις που είναι δυνατόν να προκληθούν από εξαρθρήματα ή αλλοιώσεις των συνδέσμων της σπονδυλικής στήλης καθώς και στα διάφορα προβλήματα δομής του σώματος.Με τη χρήση ειδικών τεχνικών και χωρίς χορήγηση φαρμάκων ή εφαρμογή μηχανημάτων ο ασθενής ξαναβρίσκει την κινητική του ισορροπία.
10.Τεχνική Alexander
Πρόκειται για μία μέθοδο σωματικής εκπαίδευσης που έχει σαν σκοπό την εκπαίδευση του ατόμου στο να ανακαλύπτει ευκολότερους και ορθότερους τρόπους κίνησης,μειώνοντας τις καθημερινές καταπονήσεις των μυών και του σκελετού του.
11.Ayurveda
Ο όρος Ayurveda αναφέρεται στο σύνολο των αρχών της κλασσικής ινδικής ιατρικής διδασκαλίας.Στηρίζεται στη συστηματική μελέτη του σώματος,του νου και της ψυχής,αποτελεί δηλαδή μια συστηματική θεώρηση των πραγμάτων.Για να επαναφέρει το αίσθημα της πληρότητας η Αγιουρβέδα χρησιμοποιεί αρωματοθεραπεία,μαλάξεις,ειδικές συστάσεις διατροφής,ασκήσεις σωστής αναπνοής,φυσική άσκηση,χρωματοθεραπεία και διαλογισμό.